Gezondheid zit in ALLES

De intergemeentelijke preventiewerkers en Gezondheidsmakers zetten samen met Stad Antwerpen in op gezonde levensstijl bij kinderen en ouders

Stad Antwerpen zet extra in op een gezonde levensstijl van kinderen en hun ouders. Om hierbij te helpen, sprak het lokaal bestuur Gezondheidsmakers en de intergemeentelijke preventiewerkers (IGP’ers) aan. Samen met partners uit de zorg- en welzijnssector richtten zij een adviesgroep op en gingen aan de slag om een project uit te denken aan de hand van het ALLES kader van Eetexpert.

In november 2024 startte IGP’ers Laura De Kinders, Annelies Matthé, Elies Lefèvre en later Katrien Verrijken daarom een co-creatietraject op met verschillende welzijnspartners in twee Antwerpse districten: Borgerhout en Linkeroever.

Het project opstarten

Laura vertelt: “Om dit project zo gedragen mogelijk te maken, betrokken we al onze contacten uit zorg-, welzijns- en vrijetijdsorganisaties in de regio om samen met ons na te denken in een adviesgroep. Deze adviesgroep bestond onder meer uit een kinderpsychiater, een ervaringsdeskundige en vertegenwoordigers van Eetexpert, de Eerstelijnszones, huis van het kind en van verschillende diensten binnen de stad zoals gezondheid en sport. We gebruikten als basis het ALLES kader dat Eetexpert ontwikkelde.”

Het kader van Eetexpert vertrekt vanuit de stelling ‘gezondheid zit in ALLES’. Dit staat voor Afwisselend eten, Leuk bewegen, Lief zijn voor jezelf, Emoties hanteren en Slapen.

“Tijdens een eerste afstemmoment bevroegen we de dromen van deze lokale partnerorganisaties rond preventieve gezondheid. In de volgende sessie bouwden we verder op deze dromen en lieten we onze partners nadenken over de nood die ze ervaren binnen hun district.”

“Ik ben trots op dit project omdat we door het co-creatie traject een gedragen actie hebben kunnen uitwerken. De lokale partners per district hebben hier mee hun schouders onder gezet en er is een mooie samenwerking ontstaan. Binnen de lokale groepen hebben vele partners/organisaties elkaar en elkaars werking beter leren kennen. Het was zeer waardevol dat stadmedewerkers, terreinorganisaties en welzijnswerkers een gezamenlijk project hadden om samen te werken. Op deze manier heeft Gezondheidsmakers toekomstige samenwerking gefaciliteerd.” – Laura De Kinders

Gezonde voedingsworkshops in Borgerhout

In Borgerhout bleek er nood aan gezonde en betaalbare voedingsworkshops. Gezondheidsmakers en de IGP’er organiseerden daarom twee workshops rond voeding waar ouders en hun kinderen tussen 6-12 jaar welkom waren. In de workshops kwamen onder meer een quiz over betaalbare voeding (uitgewerkt door LIGO) en beweegoefeningen voor ouders om samen met hun kinderen te doen (uitgewerkt door een BOV-coach) aan bod. Zo wordt er tijdens de workshop ook ingezet op andere pijlers van het ALLES kader.

Buitenspeeldagen brengen verlaten speelpleinen terug tot leven op Linkeroever

Op Linkeroever kwam al snel naar boven dat er twaalf speelpleinen zijn die amper benut worden.

“We besloten dit aan te pakken door vier buitenspeelnamiddagen te organiseren, telkens op een andere speeltuin. Ook hier wilden we telkens het ALLES kader aan bod laten komen: dit hebben we via workshops en spelletjes gedaan,” zegt Laura.

De lokale scholen en organisaties werden betrokken om de buitenspeeldagen mee bekend te maken bij de kinderen en hun ouders.

Het verloop van een buitenspeeldag

Bij het toekomen krijgen kinderen een bingo kaart. Elk vakje is een opdracht die ze kunnen uitvoeren op en rond de speeltuin. Hierop staan:

Enkele opdrachten op de speeltuin. Zo leren de kinderen echt spelen op de speeltuin en omgaan met de toestellen die ze daar vinden. Dit spel is uitgewerkt door buurtsport.
Een kookworkshop volgen. Een diëtiste verzorgt een kookworkshop waarbij kinderen doorlopende kunnen aansluiten. Fruit- en groentesatés, gezonde snacks en een gezonde receptie passeren allemaal de revue.
Een boek lezen. De bib voorziet een interactieve voorleeshoek met kamishibai’s, tekenverhalen, …
Volbreng een creatieve opdracht. Huis van het Kind organiseert opdrachten, zoals het maken van een kroon of eigen muziekmaterialen.
Neem deel aan het Gezondheidsmakers-ALLES-spel. Een spel waarbij kinderen rond elke letter van ALLES een opdracht moeten uitvoeren.

De partners in de buurt van de speeltuin worden ook telkens uitgenodigd om een standje te bemannen zodat ze reclame kunnen maken voor hun organisatie. Zo heeft Sikopi de plaatselijke korfbal groep een workshop korfbal gegeven, CAW heeft een stand opgemaakt met informatie voor ouders, Ligo had een kraam met een spel voor ouders, CM een infostand rond mondgezondheid, …

Een groot succes

De reacties op het project zijn positief. De samenwerking tussen zoveel lokale partners is de grote troef van dit project. De buitenspeeldagen zijn op Linkeroever gekend en mensen nemen vaak aan meerdere buitenspeeldagen deel. Voor de evaluatie werd een smiley systeem bedacht. Kinderen kunnen een smiley kiezen die aansluit bij hoe ze de dag ervaren en hoe ze zich voelen en deze in een grote brievenbus stoppen.

“Tijdens de speelnamiddagen zelf zijn er heel veel ouders en kinderen die ons bedanken. Eén van de ouders vertelde dat haar kind voor het eerst in 8 jaar fruit at. Zij was ons heel dankbaar. Een andere ouder vond het dan weer fijn dat er eindelijk iets te doen was op een plein in hun buurt.” – Laura De Kinders

Hoe gaat het verder?

In het najaar staan er nog workshops gepland rond de verschillende letters van ALLES. Er wordt er een webinar georganiseerd voor zorgleerkrachten, CLB-medewerkers, HVHK en welzijnsprofessionals. Tijdens deze sessie komen onderwerpen aan bod zoals het ALLES-kader, het herkennen van belangrijke signalen en hoe je correct kan doorverwijzen.

Daarnaast komt er een inspiratiemoment om de zorgverleners en de welzijnswerkers in de twee districten nog verder te sensibiliseren.

Dankzij het succes van dit project, heeft Stad Antwerpen besloten om het project tijdens de komende legislatuur verder te zetten en uit te breiden. Dit project is zo een mooi voorbeeld van hoe een kleine actie een onderdeel van het grotere beleid kan worden. Het ALLES-principe zal ook toegepast worden door meerdere diensten van de stad.

De rol van Gezondheidsmakers

Het project Gezond Groot worden is een project waar heel wat partners aan meewerken. Medewerkers van de Stad, Gezondheidsmakers en de IGP maakten een volledig actieplan. De Gezondheidspromotor van Stad Antwerpen heeft vooral een adviserende en verbindende rol in dit project. Ze is lid van de adviesgroep, werkt mee aan de grote lijnen van het actieplan en legt linken met het beleid. Verder heeft ze ook een netwerkfunctie in dit project waarbij ze met haar overkoepelende blik verbindingen legt met partners, acties en/ of organisaties binnen de Stad.

Voel je je na het lezen van dit verhaal geïnspireerd om zelf aan de slag te gaan met het ALLES-kader?

Contacteer Gezondheidsmakers in jouw regio en bekijk samen met ons hoe we jouw nood kunnen aanpakken.