Onze opinie - 100 dagen Gezondheidsmakers: preventie werkt, punt uit.

“Meer preventie? Het is dweilen met de kraan open, ik geef er de brui aan.” Dat was één van de reacties die ik ontving op sociale media na mijn vorige opiniestuk over de aanpak van de obesitaspandemie. En eerlijk? Ik snap de frustratie. Toen ik recent een artikel in De Tijd las over de impact van onderinvestering in preventie op ons zorgbudget, moest ik er meteen aan terugdenken.

Want laten we eerlijk zijn: zelfs met de typerende optimistische en strijdvaardige houding van Gezondheidsmakers, knaagt de twijfel soms. 

Heeft het allemaal zin? We werken al 25 jaar, dag in dag uit, om preventie op de kaart te zetten. Iedereen is het erover eens: investeren in preventie levert gezondheidswinst op en bespaart geld. En toch blijven echte politieke daadkracht en bijhorende investeringen uit.

De cijfers in datzelfde artikel spreken voor zich en ze blijven schokkend:

• Minder dan 30% van de Belgen is verantwoordelijk voor bijna 70% van de uitgaven in de gezondheidszorg.
• De gemiddelde leeftijd waarop iemand chronisch ziek wordt, daalt.
• De helft van de uitgaven door chronische ziektes had vermeden kunnen worden.
• Tussen de 40 en 50% van chronische ziektes is te voorkomen.
• Ondanks deze cijfers geven we slechts 0,34% van ons BBP uit aan preventie, terwijl het EU-gemiddelde op 0,65% ligt.

Met zulke cijfers is het verleidelijk om te denken dat we inderdaad aan het dweilen zijn met een kraan die wagenwijd openstaat.

Maar hier komt het goede nieuws. Recent onderzoek toont aan dat we wel een verschil maken. Omgevingsinterventies bijvoorbeeld maken de gezonde keuze voor iedereen vanzelfsprekender. Het besef groeit dat investeren in preventie niet alleen belangrijk is voor de gezonde bevolking, maar vooral ook voor mensen in een kwetsbare situatie. Steeds vaker pakken we gezondheidsproblemen aan over de grenzen van de zorg, in bovenlokale en sectoroverschrijdende samenwerkingen. Als we naast ongezonde keuzes even toegankelijke, gezonde alternatieven zetten, maken we wél het verschil.

De uitdagingen blijven groot: onderinvestering in preventie, versnippering van bevoegdheden en het hardnekkige cliché dat preventie pas op de lange termijn loont. Maar we blijven niet bij de pakken zitten. Want laten we duidelijk zijn: preventie werkt. Punt uit. En dus blijven we het belang van preventie benadrukken en mensen engageren om erin te geloven. 

We grijpen elke kans om onze boodschap kracht bij te zetten. En we zijn niet alleen! Al 256 Vlaamse steden en gemeenten werken samen met ons aan een beweegvriendelijke omgeving. Het idee van een rookvrije generatie wint steeds meer terrein, mede onder impuls van wetgeving. In de regio Kempen vernieuwden vorige week alle 27 gemeenten hun engagement om preventie in hun meerjarenplanning op te nemen en nog vele anderen zullen volgen. Ons doel? 285 gezonde gemeenten en steden die samen met ons van de gezonde keuze de meest evidente keuze maken.

Sinds 1 januari gaat onze organisatie als Gezondheidsmakers door het leven. Een nieuwe naam, dezelfde missie. Na 100 dagen Gezondheidsmakers ben ik meer dan ooit overtuigd: onze inspanningen zijn broodnodig, ze lonen en we zetten ze met volle kracht en enthousiasme verder. Want preventie werkt.  

Wens je in te zetten op een gezonde levensstijl in jouw organisatie of gemeente?
Contacteer dan zeker Gezondheidsmakers in jouw regio voor inspiratie en ondersteuning.