Onze opinie - “Als je één ding zou mogen veranderen in het gedrag van mensen zodat hun gezondheid verbetert, wat zou dat dan zijn?”

Bovenstaande vraag stelt één van mijn twee broers mij. We zijn op familiereis en maken een wandeling in het Zwarte Woud. Mijn broer stelt de vraag luchtig, maar ik kan het niet laten om die vraag te beantwoorden met mijn pet van algemeen directeur van Gezondheidsmakers stevig op mijn hoofd. Wetende dat gezondheid geen kwestie is van één element van levensstijl, is dit voor mij namelijk geen evidente vraag. 

Maar al wandelend laat ik mezelf de vrijheid om het gedachtenexperiment samen met mijn broers te voeren. Het is een lange wandeling, dus tijd genoeg.

Gezonder eten

Zeer spontaan is mijn eerste gedachte: “Als gezonder eten vanzelfsprekend zou zijn, dat zou al een heel stap vooruit zijn .” Daar in het bos spreek ik uitgebreid over de complexiteit van gezonde voeding in onze huidige samenleving en hoe gezond eten niet beperkt mag worden tot een individuele verantwoordelijkheid. En hoewel mijn broers  genieten van mijn spontane lezing, raden ze mij aan om de volledige versie hier niet te herhalen. Als je dit nu heel spijtig vindt, dan verwijs ik je graag naar een eerder opiniestuk: Onze opinie - Preventieve gezondheid, welke lessen kunnen we trekken uit de obesitaspandemie? | Gezondheidsmakers

Meer bewegen

Maar zoals gezegd: gezondheid is geen kwestie van één gedrag aanpassen. Ik denk verder na en “meer bewegen” is het volgende dat door mijn hoofd schiet. Een beetje zelfreflectie: ik heb een actieve levensstijl. Ik sport regelmatig. Toch zit ik vaak uren aan een stuk achter mijn bureau. Op drukke werkdagen kom ik met moeite aan 2.000 stappen per dag. Ik promoot als gezondheidsmaker actief wisselwerken en toch vergeet ik zelf om dit te doen. Mijn punt is: als het om stilzitten doorbreken en regelmatig beweging inbouwen gaat, is de populatie die we met deze boodschap nog moeten bereiken heel groot – ik ben hier deel van.

Voldoende bewegen wordt ook gewoon gemakkelijker als de ruimte rond ons het toelaat. Waar we werken, wonen en ons bewegen heeft zo'n grote impact op gezondheid dat ik overal verkondig dat dit is waar we écht op moeten inzetten. En dat brengt me naadloos bij een andere belangrijke uitdaging.  

Een rookvrije generatie 

Het volgende gedrag om aan te passen waar ik aan denk? “Samen streven naar een maatschappij waarin ieder kind rookvrij kan opgroeien." Met andere woorden: werken aan tabakspreventie, inzetten op rookvrije omgevingen en mensen ondersteunen om te stoppen met roken. 

Ik besef dat dit makkelijker gezegd dan gedaan is. Mensen roken om verscheidene redenen en stoppen is niet vanzelfsprekend. Dus moeten we blijven inzetten op het creëren van die rookvrije generatie. Tabaksgebruik is nog altijd een belangrijke bron van vroegtijdige sterfte en heel wat dodelijke aandoeningen. Het aantal rokers daalt moeizaam. De strijd tegen tabak is en blijft moeilijk.

Eindbestemming

Ondertussen zijn we bijna op onze eindbestemming aangekomen. Mijn broers zijn helemaal klaar voor een verfrissende douche. “Maar ik heb het nog niet kunnen hebben over het belang van mentaal welbevinden en de veranderingen die daarvoor nodig zouden zijn,” probeer ik nog. Zonder succes. De douche roept. 

Gelukkig volgt er nog een wandeldag waarin we ons gesprek verder kunnen zetten. Een gesprek dat ik graag voer met al wie het wil voeren. Op één voorwaarde: dat we samen het engagement nemen om er niet alleen over te praten, maar ook om er iets aan te doen. Dat is immers de kern van waar we met Gezondheidsmakers voor gaan: zorgen dat gezondheid haalbaar en de evidente keuze wordt door beleid en acties te verbinden. 

Het is niet makkelijk om individueel gedrag vanuit een Vlaams, regionaal of zelfs lokaal niveau te wijzigen. Maar het loont om dat wel te doen. (Ook dat pleidooi maakte ik al: Onze opinie - 100 dagen Gezondheidsmakers: preventie werkt, punt uit. | Gezondheidsmakers )

Preventie is niet enkel een broodnodige investering om onze gezondheidszorg betaalbaar te houden, het is ook een kwestie van gelijke gezondheidskansen creëren, het recht op gezondheid en meer gezonde levensjaren voor iedereen.  Want preventie werkt, punt uit. 

Waar zou jij beginnen? 

Tot slot nodig ik jou graag uit om ook eens na te denken over de vraag: “Als je één ding zou mogen veranderen in het gedrag van mensen zodat hun gezondheid verbetert, waar zou jij beginnen?”